Wat is een gemeente?
De organisatie en het beheer van een gemeente berust voornamelijk bij drie organen:
De gemeenteraad:
bestaat uit mandatarissen die om de zes jaar worden verkozen door middel van gemeenteraadsverkiezingen. De gemeenteraadsleden nemen gemeentelijke verordeningen en besluiten aan en keuren de begroting en de rekeningen goed. Ze stellen eveneens de schepenen aan, die samen met de burgemeester het college van burgemeester en schepenen vormen. De gemeenteraad komt minstens tien keer per jaar samen, waarbij de burgemeester als voorzitter fungeert. Plaats, dag, tijdstip en agenda van de gemeenteraden worden bekendgemaakt op aankondigingsborden in het gemeentehuis. De agenda wordt opgesteld door het college van burgemeester en schepenen, maar het staat elk gemeenteraadslid vrij om punten toe te voegen. Beslissingen worden genomen bij volstrekte meerderheid. De gemeenteraadsvergaderingen zijn toegankelijk voor het publiek, behalve bij zaken die moeten worden behandeld met gesloten deuren. Burgers kunnen deze vergaderingen dus bijwonen, maar mogen wel niet deelnemen aan het debat.
Het college van Burgemeester en Schepenen:
is belast met het dagelijks bestuur van de gemeente. Het college oefent zijn bevoegdheden gezamenlijk uit. Elk gemeenteraadslid is m.a.w. hoofdelijk aansprakelijk voor de beslissingen en handelingen van het college. Specifiek voorbereidend werk voor dossiers kan worden toevertrouwd aan een of meerdere schepenen, die door en onder de gemeenteraadsleden worden gekozen. De wet schrijft voor dat er zowel vrouwen als mannen zetelen in de gemeenteraad. Bovendien stimuleert het Brussels Gewest de aanwezigheid van zowel Nederlandstalige als Franstalige leden binnen het college van burgemeester en schepenen.
De Burgemeester:
wordt benoemd door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering onder de gemeenteraadsleden. Een burgemeester vervult tal van taken:
- Hij is voorzitter van de gemeenteraad en het college van burgemeester en schepenen.
- Hij ondertekent verordeningen en beslissingen van de gemeenteraad en van het college van burgemeester en schepenen, evenals publicaties, akten en briefwisseling van de gemeente.
- Hij is ambtenaar van de burgerlijke stand en ziet erop toe dat de de registers correct worden bijgehouden.
- Hij maakt deel uit van het politiecollege
- Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van de federale wetten en gewestelijke ordonnanties op lokaal niveau.